1 Deventer
Deventer is een van de oudste steden van Nederland en heeft al sinds 1123 stadsrechten. Door de gunstige ligging aan de IJssel werd er veel handelgedreven in Deventer en maakte de stad ook deel uit van het Hanzeverbond. Deventer is eigenlijk vrijwel altijd relatief welvarend geweest en is ook belangrijk geweest in ontwikkelingen als de boekdrukkunst. Tot de tweede wereldoorlog had de stad een groot en mooi historisch centrum, maar toen hebben de Duitsers een hoop hiervan vernield door middel van bombardementen. Echter met 540 rijksmonumenten staat er nog steeds een hoop overeind en is het zeker een bezoekje waard.
2 Harderwijk
De Hanzestad Harderwijk ligt op een strategisch sterke positie aan het water, wat de reden is dat Harderwijk ook een belangrijke rol had in de handel. Harderwijk kreeg in 1231 stadsrechten. Vanuit de andere Hanzesteden, voornamelijk uit de Oostzeegebieden, kwamen langs Vlieland veel schepen om hier of in een andere Hanzestad te lossen en daarna met nieuwe goederen weer terug te gaan. Ook heeft Harderwijk historisch gezien altijd een belangrijke functie gehad als verzamelpunt voor soldaten, om daarna vanaf daar verscheept te worden naar de plaats van bestemming. Harderwijk is een mooie plaats aan het water en telt op het moment 96 rijksmonumenten, er is dus ook zat te zien.
3 Zutphen
Net als Deventer ligt Zutphen ook aan de IJssel. Deventer kreeg in 1191 stadsrechten en sloot zich een kleine eeuw later aan bij de Hanzesteden. Door de toenemende handel met de andere Hanzesteden kwam Zutphen in een periode van bloei in de veertiende eeuw. Sommige stenen huizen uit deze periode staan tegenwoordig nog steeds. Tijdens de tachtigjarige oorlog en de periode daarna ging het echter wat minder goed met Zutphen en dezelfde economische groei als in de veertiende eeuw is nooit meer gehaald. Zutphen heeft in het centrum eigenlijk geen hoge gebouwen staan waardoor de oude kerktorens al van verre zichtbaar zijn, daar komt de bijnaam ‘torenstad’ ook vandaan. De stad heeft een mooie oude binnenstad en op het moment nog 395 rijksmonumenten die je kunt bezichtigen.
4 Kampen
Kampen kreeg in 1236 stadsrechten en was dankzij de gunstige ligging al rond 1250 een grote speler in de handel met de Oostzeegebieden. Door deze gunstige ligging ontwikkelde Kampen zich anderhalve eeuw lang heel voorspoedig. Hier kwam een einde aan rond 1430 met de verzanding van de IJssel waardoor Kampen minder goed bereikbaar werd. Om toch mee te kunnen blijven doen trad Kampen in 1441 toe tot de Hanze. Echter werd de handel toch minder en werd Kampen meer op eigen industrie aangewezen. De tabaks- en drankenindustrie werden de grote spelers in de stad. Kampen heeft tegenwoordig nog 507 rijksmonumenten, waaronder vele oude panden, een paar oude kerken en restanten van de middeleeuwse stadsmuur.
5 Hasselt
Voor de inpoldering van Flevoland had Hasselt via het Zwarte Water een goede verbinding met de Zuiderzee en in combinatie met de gunstige ligging op het land maakte dat Hasselt een belangrijk handelscentrum. Dat is ook de reden dat Hasselt in 1367 een Hanzestad werd. Naast een functie in de handel was Hasselt ook belangrijk op religieus gebied, zo kwamen er veel pelgrims naar de Sint Stephanuskerk. Na de vernietiging van de stad rond 1670 raakte Hasselt in verval en dat is niet meer heel veel beter geworden. Tegenwoordig verdiend de stad vooral aan toerisme en woningbouw. Hasselt heeft 74 rijksmonumenten en er is nog een heleboel over van de periode dat het goed ging met Hasselt.
7 Doesburg
Doesburg kreeg in 1237 stadsrechten en ligt net als Zutphen en Deventer aan de IJssel. Doesburg was een belangrijke vestingstad en had ook een rol in de handel, mede door de toetreding bij de Hanzesteden. Na de veertiende eeuw ging het alleen nog maar bergafwaarts voor Doesburg. Hoewel Doesburg zich de laatste eeuw praktisch niet ontwikkeld heeft is de historische binnenstad goed bewaard gebleven. Er zijn nog 158 rijksmonumenten, de Martinikerk, de Waag en het oude stadhuis over in Doesburg die het nog wel waard zijn om te bezoeken.